Toprak Analizi Nedir, Avantajları Nelerdir, Nasıl Toprak Örneği Alınır?

Toprak analizi belirli bir alandaki ekim yapılan toprağın gübre ihtiyacının çeşidini ve miktarını gösteren bir metottur. Bu sayede toprakta bulunan faydalı, bitki besin elementi oranları ve o toprakta yetiştirilecek olan bitkinin ihtiyacı olan gübrenin miktarının ve çeşidinin belirlenmesi sağlanılır.

Yani toprak analizi ekim yapılacak tarla toprağının gübre ve kireç ihtiyacını ortaya koyan metottur. Bu metod birim alandan en yüksek ve en kaliteli ürünün alınmasını, toprağın verimliliğinin devam etmesini ve ekonomik kaybın azalmasını sağlamaktadır.

Ekonomik kazancı arttırır çünkü eğer toprak analizi yapılmazsa gereğinden fazla gübre kullanılabilir bu da hem gübreye verilen ücretten dolayı kayıptır, hem de bu fazla gübre ürün verimini düşürebilir bu yüzden de bir kayıp yaşanabilir.

Aynı zamanda az gübre kullanılması sonucunda da ürün verimi, birim alandan alınan verim düşer, bu da bir ekonomik kayıptır, yani toprak analizi yaptırılmasıyla bu ekonomik kayıp en aza indirgenir.

Belirli bir ekim alanının toprak analizi yapılırken, o alanı temsil eden toprak örneği laboratuvarda analiz edilir ve içerisindeki bitki çeşidinin maddelerinin miktarı belirlenir.

Bu sayede ekilecek olan bitkiye hangi besin maddelerinin hangi miktarda verileceği hakkında bilgi edinilmiş olur, bu da bitkinin daha verimli büyümesini sağlar.

Toprak analizi sayesinde bitkiye kullacağımız gübre çeşidini öğreniriz, eğer toprak analizi yaptırmazsak bitkiye yanlış gübre verebiliriz bu da geri dönüşü olmayan bir ürün kaybına neden olabilir.

Bir bitkinin hangi fenolojik evrede hangi gübreye ihtiyaç duyduğunu biliriz, eğer toprak analizi yaptırırsak eksik kalan gübreyi bitki o evreye geçmeden kullanabiliriz ama eğer toprak analizi yaptırmazsak bitkide hastalık görüldükten sonra o gübrenin eksikliğini farkederiz bu da geç hasat ve ürün kaybı demektir yani ekonomik kayıp demektir.

Toprak Örneği Nerelerden Alınır?

Ekim yapılacak tarla içerisinde aşağıda belirtilen değişiklikleri gösteren yerler varsa doğru bir toprak analiz sonucu için her bir alan için ayrı ayrı toprak örneği alınmalıdır.

1. Renk farklılığın olduğu her alan için (koyu, açık gri, gri, kırmızı vs.)
2. Eğimin farklıolduğu her alandan (taban ve yamaçta bulunan yerlerden)
3. Yön (Kuzey, güney, doğu, batı kısımları)
4. Toprağın bünyesi (Kumlu, tınlı, killi vs.)
5. Toprak derinliğinin farklı olduğu alanlardam (derin, orta ve yufka)
6. Tabii bitkilerin görülmesine göre, eğer yabancı ot çıkmışsa orada toprağın su ve besin miktarı daha fazla demektir, yani yabancı ot çıkmayan yere göre farklıdır.
7. Verim farkı, zaten bir önceki yıl hasat zamanında gözle görülür bir farklılık olduğunu sizde görebilirsiniz
8. Gübre farkı (Değişik gübreleme yapılan yerlerden ve gübresiz kısımlardan)
9. Toprak işleme farklılığı (Değişik toprak işlemenin yapıldığı, farklı çapalanan ve sulanan kısımlar)

Toprak Örnekleri Nerelerden Alınmaz?

Toprak örnekleri önceden gübre veye kireç atılmış araziden, hayvan gübresi yığılan yerlerden, harman yeri ve hayvan yatmış yerlerden, sap, kök ve yabani otların yakıldığı yerlerden, tarlanın çukur ve tümsek yerlerinden, ağaç altlarından, dere, orman, su arkı ve yollara yakın kısımlardan, sıraya gübreli ekim yapılan mahsullerde sıra üstlerinden alınmamalıdır, alınması durumunda toprak analizleri yanlış yönlendirebilir ve ürün kaybına neden olabilir.

Toprak Örnekleri Ne Zaman Alınmalıdır?

Toprak örneklerinin ekimden veya gübre kullanım tarihinden 1.5-2 ay önce alınması gerekmektedir. Numunenin alındığı toprak tavda olmalıdır. Tarla bitkileri için her ekim döneminden önce toprak analizi yaptırılması ürün verimini arttırabilmek için önemlidir.

Toprak Örneği Nasıl Alınır?

Ekim yapılacak olan tarladan toprak örneğinin alınması hiç zor değildir. Dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır, bunlardan en önemlisi alınan toprak örneğinin ekim yapılacak tarlayı yeterince temsil etmesinin gerektiğidir.

Yani sadece göze iyi gelen humusca zengin kısmından alınmalıdır. Bir tarlanın toprağı aynı tarla içerisinde farklı özellikler gösterebilir, bu değişiklik toprağın derinliği, yapısı ve işleme şeklinden dolayı olabilir.

Toprak örneği almadan önce tarladaki gözle görülür farklılıklar tespit edilir ve sonrasında her farklı bölgeden ayrı ayrı toprak örnekleri alınır. Eğer tarlada farklılık yok ve tarla büyük ise karışık toprak örneği alınır.

Toprak örneği alırken, toprak yüzeyindeki bitki artıkları ve veya kürek yardımıyla temizlenir ardından V şeklinde çukur açılır. Açılan çukurun düzgün tarafından yaklaşık olarak 3-4 cm kalınlığındaki 30 cm’lik toprak dilimi, üst toprak atılmadan alınır.

Numuneler plastik kovalara konulur, metal ya da galvenize kovalara konulmamalıdır. Tarlanın büyüklüğüne göre 10-15 yerden araziyi yeterli temsil edecek şekilde toprak örnekleri alınır.

Alınan toprakların tamamı temiz bir bez ya da naylon üzerine serilir ve iyice karıştırılıp büyük parçaları ezilir, taş parçaları ayıklanır. Daha sonra bu toprak kaışımından 1 kg temiz bir torbaya konulur.

Üzerine gerekli etiket yapılır, 2 tane ve etiket yaparken kurşun kalem kullanılmalıdır, bu etiketlerden biri torbanın içine diğeri ise torbanın ağzına bağlanılarak analiz için laboratuvara götürülür.

Toprak Örneği Alma Etiketi;

Genel olarak bakıldığında üreticiler için ihmal edilebilir bir işlemmiş gibi görülen toprak analizi aslında ürün verimi için, ekonomik kazanç için en önemli faktörlerden biridir.

Toprak analizi sayesinde ürün ekiminden önce yıl içerisindeki gübreleme planı yapılabilir, gereksiz gübre kullanımı engellenir bu sayede hem toprak yorulmaz, toprak verimliliği devam eder hem de gereksiz gübrelere harcanan ücret engellenir.

Toprak analizi çok maaliyetli bir işlem değilir. Toprak analizi yaptırıp, bir ziraat mühendisi yardımıyla sonucu yorumlayarak ürün kaybını engelleyebilirsiniz.

Toprak analizi için harcanan ücret boşa harcanan bir ücret değildir, toprak analizi ekonomik kazancı arttırır bunu unutmayın.